Θεραπεία ΔΕΠΥ: Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας
ΔΕΠΥ: Πρόβλημα και δυνατότητα ταυτόχρονα
Στο παρελθόν, τα ανήσυχα ή πολύ ονειροπόλα παιδιά ονομάζονταν πολύ ζωηρά, αλλά σήμερα έχουν συχνά ιατρική διάγνωση: ΔΕΠΥ.
Γιατί και πώς να αντιμετωπιστεί η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας και πώς να ζήσετε με αυτήν στην ενήλικη ζωή?
Άτομα με ΔΕΠΥ αποσπούν γρήγορα την προσοχή τους και φαίνονται αφηρημένοι, μερικές φορές ακόμη και ονειροπόλοι. Δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και τους αρέσει να αναβάλλουν τίς υποχρεώσεις τους μέχρι την τελευταία στιγμή. Ορισμένοι είναι σωματικά ανήσυχοι ή δυσκολεύονται κοινωνικά. Πολλοί παραβιάζουν τους κανόνες και τους νόμους συστηματικά. Οι γονείς τέτοιων παιδιών συχνά αναρωτιούνται: Είναι αυτό ακόμα μέσα στον κανόνα ή είναι ΔΕΠΥ?
Η διάγνωση της λεγόμενης διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας μπορεί να γίνει μόνο από ψυχιάτρους και εξειδικευμένους ψυχολόγους. Αλλά αυτό ακριβώς κάνουν πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια. Γίνεται λόγος για πληθώρα συνταγών για το μοντέρνο φάρμακο Ritalin, για λανθασμένες διαγνώσεις, ακόμη και για μια ολόκληρη γενιά ΔΕΠΥ.
Πώς αναπτύσσεται η ΔΕΠΥ
Στα άτομα με ΔΕΠΥ, η ισορροπία των αγγελιοφόρων ουσιών στον εγκέφαλο (νευροδιαβιβαστές) έχει μεταβληθεί – ιδιαίτερα η ντοπαμίνη και η νοραδρεναλίνη παίζουν μεγάλο ρόλο. Αυτό έχει ως συνέπεια να γίνεται πιο δύσκολος ο αυτοέλεγχος και η προσοχή. Σύμφωνα με τις πιο ακριβείς επιστημονικές έρευνες, υποθέτουμε γενικά ένα βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλο ανάπτυξης. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες αναπτύσσεται η ΔΕΠΥ είναι ετερογενείς και δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως. Πάνω απ’όλα, οι γενετικές προδιαθέσεις και οι περιβαλλοντικές επιδράσεις πριν, κατά και νωρίς μετά τη γέννηση παίζουν καθοριστικό ρόλο.
ΔΕΠΥ: διαφορετικά συμπτώματα σε παιδιά και ενήλικες
Στην αρχή, αυτή η διαταραχή συμπεριφοράς αποδιδόταν συνήθως στα αγόρια. Λιγότερο συχνά, τα κορίτσια διαγνώστηκαν – και εξακολουθούν να διαγιγνώσκονται – με ΔΕΠΥ. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα συμπτώματα συχνά εκδηλώνονται με διαφορετικό τρόπο από ό,τι στα αγόρια. Τα κορίτσια τείνουν να είναι πιο ονειροπόλα και ήσυχα, λιγότερο παρορμητικά και υπερκινητικά και επομένως λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν προβλήματα. Και τα τελευταία ευρήματα δείχνουν ότι η ΔΕΠΥ δεν τελειώνει με τα 18α γενέθλια, αλλά ότι, αν και η υπερκινητικότητα μειώνεται με την πάροδο των ετών για τους περισσότερους από τους πάσχοντες, τα προβλήματα προσοχής παραμένουν.
Εν τω μεταξύ, η διάγνωση της ΔΕΠΥ γίνεται πιο προσεκτικά, λιγότερο συχνά και λιγότερο γρήγορα. Λαμβάνονται υπόψη διάφορες παρατηρήσεις: η συμπεριφορά του ατόμου αξιολογείται και προσδιορίζεται το επίπεδο άγχους.. Ψυχολογικές και νευρολογικές εξετάσεις, όπως τεστ προσοχής, συμπληρώνουν την εικόνα. Φάρμακα όπως το Concerta, το οποίο έχει γίνει ευρέως γνωστό, δεν συνταγογραφούνται πλέον αυτόματα.
Θεραπεία ΔΕΠΥ
Στο ιατρείο μας εξετάζουμε κάθε περίπτωση ξεχωριστά για την θεραπεία ΔΕΠΥ. Η φαρμακευτική αγωγή επανεξετάζεται και προσαρμόζεται εάν είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση παρενεργειών όπως η επιδείνωση της διάθεσης.
Οι πιθανές παρενέργειές του περιλαμβάνουν προβλήματα ύπνου και απώλεια όρεξης. Το βέβαιο είναι ότι τα οφέλη της φαρμακευτικής αγωγής υπερτερούν των αρνητικών στις περισσότερες περιπτώσεις. « η φαρμακευτική αγωγή για τη ΔΕΠΥ είναι ασφαλής, καλά μελετημένη, μη εθιστική και συνήθως καλά ανεκτή».
Πρέπει επίσης να δούμε τις συνέπειες εάν δεν υπάρξει θεραπεία: τα αγόρια συγκεκριμένα θα εμπλέκονται σε περισσότερα τροχαία ατυχήματα, θα έχουν χαμηλότερο σχολικό επίπεδο και αργότερα θα καταναλώνουν συχνότερα ναρκωτικά.Τα διαζύγια αυξάνονται στην ενήλικη ζωή. Έτσι, η ΔΕΠΥ παραμένει στην πραγματικότητα ένα μεγάλο ζήτημα σε όλη τη ζωή. Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή, η κύρια εστίαση είναι στην ψυχοθεραπεία και η ψυχοεκπαίδευση. Σε εφήβους, η νευροανάδραση μπορεί να βοηθήσει να εστιάσουν περισσότερο. Αλλά η θεραπεία ΔΕΠΥ δεν είναι ο μόνος στόχος.
«Επειδή αυτό που συχνά ξεχνιέται: Η ΔΕΠΥ έχει πολλές θετικές πλευρές. Οι επηρεασμένοι που γνωρίζουν τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία τους, μπορούν να προσαρμόσουν τη ζωή τους σε αυτά και επωφελούνται σε μεγάλο βαθμό από τα πλεονεκτήματα».
Επειδή πολλοί είναι δημιουργικοί και γρήγοροι, περίεργοι και ανοιχτόμυαλοι – ιδιαίτερα συχνά προς τη νέα τεχνολογία. Είναι λιγότερο αγανακτισμένοι, πιο πρόθυμοι να πειραματιστούν και τούς αρέσει να φέυγουν από την πεπατημένη . Πολλοί μπορούν επίσης να αφοσιωθούν πλήρως σε έναν τομέα εργασίας που τους συναρπάζει και ταιριάζει στις ικανότητές τους.
